Câu chuyện của Tiến sĩ khoa học Hoàng Quốc Bình mồ côi bố mẹ, tuổi thơ đi mò cua bắt ốc lấy tiền đóng học phí đã truyền cảm hứng cho giới trẻ về nỗ lực vươn lên trong nghịch cảnh.

Tuổi thơ trăm bề cơ cực

Hoàng Quốc Bình (SN 1987) sinh ra trong gia đình nghèo ở vùng núi hẻo lánh thuộc huyện Nghi Lũng, TP Nam Sung (Tứ Xuyên, Trung Quốc). Hoàn cảnh gia đình cơ cực, năm anh 12 tuổi mẹ bỏ nhà đi. Sự rời đi của bà khiến gia đình thiếu một người lao động, đã nghèo lại càng nghèo.

Lúc này, bố anh đóng vai trò trụ cột chính trong gia đình. Vì bận công việc nên ông cũng thường xuyên vắng nhà. “Ngày bố ở nhà không nhiều, kể cả khi tôi ốm phải vào viện, ông cũng chỉ để lại ít tiền rồi đi”, anh nhớ lại. Bố không ở nhà, Hoàng Quốc Bình sống với bà ngoài.

5 năm sau ngày mẹ anh rời đi, bà ngoại là chỗ dựa duy nhất của Hoàng Quốc Bình cũng qua đời. Không lâu sau, bố anh cũng rời bỏ thế giới vì tai nạn giao thông trên đường đi làm.

Người thân lần lượt ra đi khiến Hoàng Quốc Bình tuyệt vọng. “Tôi khóc trong vô vọng, rồi nghĩ đến việc sau này tôi ốm cũng chẳng ai quan tâm”, anh trải lòng về quãng thời gian khó khăn.

Cuộc sống khắc nghiệt là thế, Hoàng Quốc Bình vẫn luôn nỗ lực học tập chăm chỉ. Suốt nhiều năm học, anh đứng top đầu lớp. “Nếu không có tiền thưởng của các kỳ thi, giấy khen và chứng nhận giải thưởng phủ lên bức tường đất, có lẽ tôi đã từ bỏ”, anh kể.

Tiến sĩ Hoàng Quốc Bình. Ảnh: Sohu
Để trang trải học phí, đêm anh đi bắt lươn, cuối tuần câu cá, nuôi lợn và cho thuê trâu. “Có những đêm tôi bị chó đuổi, sau đó ngã nhào xuống sông, đèn pin ngấm nước phải chạy về nhà trong đêm tối. Đi bắt lươn cả đêm nhưng tôi vẫn không đủ tiền đóng học”, anh nhớ lại.

Chỉ vì chưa có tiền đóng học, nhiều lần Hoàng Quốc Bình bị đuổi ra khỏi lớp trước mặt các bạn. Với anh, mọi khó khăn và vất vả đều có thể vượt qua, nhưng trước thách thức về danh dự, Hoàng Quốc Bình lại yếu đuối.

Cả tuổi thơ của Hoàng Quốc Bình sống trong cảnh, trời mưa quần áo ướt dầm dề, dính cả bùn vẫn phải ngồi học. Mùa hè đi chân trần, mùa đông phải vượt qua sự buốt giá.

Hành trình trở thành tiến sĩ 

Thầy giáo tiểu học là người dẫn dắt Hoàng Quốc Bình tiếp cận khoa học. Lên cấp hai, vì hoàn cảnh khó khăn anh được trường miễn học phí và hỗ trợ chi phí sinh hoạt. Trong những năm tháng này, Hoàng Quốc Bình được đi học chủ yếu nhờ vào sự giúp đỡ của nhà trường, thầy cô và mạnh thường quân.

So với cấp hai, học phí cấp 3 tăng lên nhiều, đối với Hoàng Quốc Bình đây là khoản tiền không thể gánh nổi. Trong cơn tuyệt vọng, anh được một giáo viên giúp đỡ. Sau khi biết được hoàn cảnh, hiệu trưởng trường THPT cũng miễn học phí 3 năm cho anh.

Tuy nhiên, thời điểm đó, Hoàng Quốc Bình vẫn gặp khó khăn trong việc cân bằng giữa cuộc sống và học hành. Bận rộn với việc nhà và đồng áng, năm lớp 11 anh bắt đầu có dấu hiệu chểnh mảng việc học, không theo kịp các bạn.

Năm 2007, Hoàng Quốc Bình tham gia kỳ thi tuyển sinh đại học, nhưng không đỗ vào các trường có ngành Khoa học Máy tính. Cú sốc này, giúp anh tỉnh ngộ và tập trung ôn thi lại.

1 năm sau, anh tham gia kỳ thi tuyển sinh đại học lần 2 và đỗ vào ngành Khoa học Máy tính của ĐH Tây Nam Trùng Khánh. Chưa kịp báo tin vui, thầy giáo tiểu học- người khơi dậy niềm đam mê của Hoàng Quốc Bình, qua đời. Chứng kiến cảnh này, anh cảm thấy đau khổ và bất lực nhưng không thể làm gì.
Vượt qua nghịch cảnh, Hoàng Quốc Bình hiện là nhà nghiên cứu cấp cao trong Phòng thí nghiệm AI tại Tencent. Ảnh: Sohu.
4 năm đại học, Hoàng Quốc Bình vừa học vừa làm để có thêm chi phí sinh hoạt. Năm 2012, anh tốt nghiệp loại xuất sắc chuyên ngành Khoa học Máy tính của ĐH Tây Nam Trùng Khánh.

Sau khi tốt nghiệp đại học, năm 2014, Hoàng Quốc Bình vào Viện Tự động hóa của Học viện Khoa học Trung Quốc làm nghiên cứu sinh tiến sĩ. Hướng nghiên cứu của anh là nhận dạng mẫu và các hệ thống thông minh. Phải đến lúc này, Hoàng Quốc Bình mới cảm thấy vận mệnh được thay đổi.

“Tôi đã đi một đoạn đường rất dài, nếm trải nhiều khó khăn. 22 năm học của tôi nhiều thăng trầm và không dễ dàng để đi qua”, Hoàng Quốc Bình nói.

Tại Học viện Khoa học Trung Quốc, Hoàng Quốc Bình gặp được người hướng hướng dẫn tận tụy, cẩn thận. Năm 2017, bằng những nỗ lực anh nhận được bằng tiến sĩ.

Hiện tại, Hoàng Quốc Bình là nhà nghiên cứu cấp cao trong Phòng thí nghiệm AI (trí tuệ nhân tạo) của tập đoàn công nghệ hàng đầu Trung Quốc – Tencent. Nói về thành công của bản thân, anh tiết lộ nhờ vào nhà trường và những người tốt bụng. “Tôi mong mọi người sẽ làm việc chăm chỉ để nhận lại thành tựu”, anh nói.

Anh quan niệm chuyện đời khó đoán, tương lai phải đối diện với nhiều khó khăn. “Do đó, tôi dũng cảm và kiên nhẫn đối mặt với thách thức”, Hoàng Quốc Bình nói.

Chia sẻ về tham vọng của bản thân, anh nói: “Tôi chỉ muốn giữ trái tim luôn trẻ trung và có cơ hội hiểu biết về thế giới để những khó khăn từng trải qua không trở nên vô ích”, anh bày tỏ.

Câu chuyện của Hoàng Quốc Bình truyền cảm hứng cho nhiều người. Khi được hỏi, có lời khuyên nào dành cho các bạn trẻ, anh cho rằng: “Cuộc đời còn dài, cần có lòng dũng cảm lớn lao để vượt qua mọi chuyện. Cuộc sống sẽ không phụ lòng những ai nỗ lực, chỉ cần tiến về phía trước, thời gian sẽ cho chúng ta câu trả lời thỏa đáng”.