Theo Bộ Công an, căn cước công dân đã được cấp trước ngày Luật Căn cước mới có hiệu lực thi hành sẽ có giá trị sử dụng đến hết thời hạn được in trên thẻ.

Trung tướng Lê Quốc Hùng – Ảnh: GIA HÂN

Sáng 25-12, Văn phòng Chủ tịch nước tổ chức họp báo công bố lệnh của Chủ tịch nước công bố các luật được Quốc hội khóa XV thông qua tại kỳ họp thứ 6.

Liên quan đến Luật Căn cước, trung tướng Lê Quốc Hùng, thứ trưởng Bộ Công an, cho biết luật mới có hiệu lực từ ngày 1-7-2024, gồm 7 chương 46 điều.

Không còn vân tay, quê quán trên căn cước

Trong đó, theo Bộ Công an, luật bổ sung quy định về giải thích từ ngữ để làm rõ một số thuật ngữ liên quan đến công tác quản lý nhà nước về căn cước như sinh trắc học; người gốc Việt Nam chưa xác định được quốc tịch đang sinh sống tại Việt Nam…

Luật đã sửa đổi, bổ sung theo hướng lược bỏ vân tay và sửa đổi quy định về thông tin số căn cước, dòng chữ “căn cước công dân, quê quán, nơi thường trú, chữ ký của người cấp thẻ” thành “số định danh cá nhân, căn cước, nơi đăng ký khai sinh, nơi cư trú trên thẻ căn cước…”.

Việc thay đổi, cải tiến như trên để tạo thuận lợi hơn cho người dân trong quá trình sử dụng căn cước, hạn chế việc phải cấp đổi căn cước và bảo đảm tính riêng tư của người dân.

Các thông tin căn cước của người dân cơ bản sẽ được lưu trữ, khai thác, sử dụng thông qua chip điện tử trên căn cước. Đối với những căn cước công dân đã cấp vẫn còn nguyên giá trị sử dụng, không bị tác động bởi quy định này.

Luật cũng bổ sung quy định về quản lý, cấp căn cước cho người dưới 14 tuổi để đảm bảo quyền, lợi ích chính đáng cũng như thực hiện Chính phủ số, xã hội số.

Việc cấp căn cước cho người dưới 14 tuổi sẽ thực hiện theo nhu cầu, còn với người từ đủ 14 tuổi trở lên là bắt buộc.

Một điểm mới là luật bổ sung quy định cấp giấy chứng nhận căn cước cho người gốc Việt Nam chưa xác định được quốc tịch.

Việc này nhằm đảm bảo quyền, lợi ích của người gốc Việt chưa xác định quốc tịch đang sinh sống tại Việt Nam, đồng thời phục vụ tốt hơn công tác quản lý nhà nước về dân cư.

Luật còn bổ sung quy định về việc tích hợp một số thông tin có tính ổn định, được sử dụng thường xuyên của người dân ngoài thông tin về căn cước vào thẻ.

Việc sử dụng các thông tin tích hợp từ căn cước có giá trị tương đương như việc cung cấp thông tin hoặc sử dụng các giấy tờ có chứa thông tin đó trong thực hiện thủ tục hành chính, dịch vụ hành chính công và giao dịch dân sự, kinh tế, thương mại khác.

Qua đó, giúp giảm giấy tờ cho người dân, tạo thuận lợi trong thực hiện giao dịch dân sự, thực hiện chuyển đổi số, cải cách thủ tục hành chính.

Mỗi công dân được cấp 1 căn cước điện tử

Cùng với đó, theo Bộ Công an, nội dung cấp, quản lý căn cước điện tử là nội dung mới so với luật cũ. Theo đó, mỗi công dân Việt Nam được cấp 1 căn cước điện tử.

Căn cước điện tử có giá trị tương đương như căn cước sử dụng để thực hiện thủ tục hành chính, dịch vụ công và thực hiện các giao dịch, hoạt động theo nhu cầu của người dân.

Cũng để tạo điều kiện cho người dân, luật đã quy định chuyển tiếp theo hướng căn cước công dân đã được cấp trước ngày luật có hiệu lực thi hành sẽ có giá trị sử dụng đến hết thời hạn được in trên thẻ. Người dân khi có nhu cầu được cấp đổi sang căn cước.

Chứng minh nhân dân còn hạn sử dụng đến sau ngày 31-12-2024 có giá trị sử dụng đến hết ngày 31-12-2024.

Các loại giấy tờ có giá trị pháp lý đã phát hành có sử dụng thông tin từ chứng minh nhân dân, căn cước công dân được giữ nguyên giá trị sử dụng.

Cơ quan nhà nước không được yêu cầu người dân thay đổi, điều chỉnh thông tin về chứng minh nhân dân, căn cước công dân trong giấy tờ đã cấp.

Căn cước công dân, chứng minh nhân dân hết hạn sử dụng từ ngày 15-1-2024 đến trước ngày 30-6-2024 tiếp tục có giá trị sử dụng đến hết ngày 30-6-2024.

Quy định về việc sử dụng căn cước công dân, chứng minh nhân dân trong các văn bản pháp luật ban hành trước ngày luật này có hiệu lực thi hành được áp dụng như với căn cước quy định tại luật này cho đến khi văn bản quy phạm đó được sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế.

Người dân có thể đề nghị cấp căn cước mới qua online

Trả lời câu hỏi của Tuổi Trẻ Online về việc cấp đổi căn cước, Trung tướng Lê Quốc Hùng nêu rõ người dân đề nghị cấp mới, cấp lại căn cước có thể thao tác trên cổng dịch vụ công quốc gia. Với trường hợp yêu cầu cấp lại sau thời gian dài thì ngoài khai báo online các trường thông tin cần thiết, thu thập sinh trắc học phải đến cơ quan công an gần nhất vì ở đó mới có phương tiện thu thập sinh trắc học.

Về việc lấy mống mắt, Thứ trưởng cho biết, Luật đã quy định rõ tùy vào trường hợp cấp mới, cấp lại sẽ có hướng dẫn, đảm bảo nhanh chóng kịp thời, không qua trung gian hay phiền hà nào khi cấp mới, cấp lại.