Mâm ngũ quả hàm chứa nhiều hy vọng về một năm mới sung túc, nhiều sức khỏe và may mắn. Tuy nhiên có những loại quả “rước lộc” và “tán lộc”, hãy nắm lấy.
Ý nghĩa mâm ngũ quả ngày Tết
Trong văn hóa tâm linh của người Việt, mâm ngũ quả ngày Tết giữ một vị trí quan trọng, thể hiện lòng thành kính với tổ tiên và đạo lý uống nước nhớ nguồn. Người Việt dành nhiều thời gian và tâm sức để bày mâm ngũ quả bởi đó không chỉ mang ý nghĩa về mặt thẩm mỹ mà còn hàm chứa nhiều hy vọng về một năm mới sung túc, nhiều sức khỏe và may mắn.
Mâm ngũ quả gồm 5 loại quả có màu sắc khác nhau. Sở dĩ chọn số 5 là vì từ xưa ông cha ta đã quan niệm Phú – Quý – Thọ – Khang – Ninh là những điều quý giá và luôn mong mỏi đạt được 5 điều này trong năm mới.
Mâm ngũ quả gồm 5 loại quả khác nhau, mang nhiều ý nghĩa sâu xa không phải ai cũng biết. Số 5 tượng trưng cho Phú – Quý – Thọ – Khang – Ninh (Giàu có, sang trọng, sống lâu, khỏe mạnh, bình yên).
5 màu sắc này cũng tượng trưng ngũ hành trong vũ trụ là Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ. Ngày nay có nhiều gia đình bày biện mâm ngũ quả với nhiều loại trái cây hơn, có khi đến 9-10 loại khác nhau. Cách bày này không sai nếu vẫn dựa trên nguyên tắc có 5 loại quả tương ứng cho 5 hành trên.
Mâm ngũ quả gồm 5 loại quả có màu sắc khác nhau
Dưới đây là những loại quả dùng bày mâm ngũ quả mang lại tài lộc, may mắn cho gia chủ
Quả quất: Theo âm Hán của từ “quất” gần giống âm của từ “cát”, nên bày quất trên mâm ngũ quả sẽ mang lại sung túc, năm mới được mùa, ăn nên làm ra, dồi dào sức sống.
Quả phật thủ: Quả phật thủ thường được đặt ở trung tâm và nơi cao nhất trong mâm ngũ quả. Theo quan niệm xưa phật thủ là loại quả dùng để thờ Phật và gia tiên vì có mùi thơm quyến rũ, tác dụng lưu giữ thần, Phật và gia tiên lưu lại trong nhà lâu hơn để phù hộ cho gia chủ.
Nải chuối: Là thứ không thể thiếu trên mâm ngũ quả, giống như 1 cái giỏ trên mâm ngũ quả cho bạn bày các loại quả khác đan xen vào nhau. Không những vậy nó còn mang ý nghĩa là bàn tay ngửa bảo bọc, đem lại bình an, phúc lộc.
Quả bưởi: Tượng trưng cho phúc lộc, viên mãn.
Quả xoài: Cầu mong tiêu xài không thiếu thốn.
Quả thanh long: Mang ý nghĩa rồng mây hội tụ và biểu trưng cho sự cát tường, thịnh vượng.
Quả sung: Với mong muốn có sự sung túc, tròn đầy, nhiều người chọn sung để bày trên mâm ngũ quả.
Quả đu đủ: Là biểu tượng của đầy đủ, thịnh vượng.
Loại quả không nên chọn bày trên mâm ngũ quả ngày Tết:
– Những loại quả đã chín rất nhanh hỏng sẽ bị ruồi muỗi, bọ lui tới làm ổ từ đó làm ô uế bàn thờ – Quả có gai nhọn: mít, sầu riêng, chôm chôm. – Quả có mùi quá hắc hoặc có vị cay, đắng: sầu riêng, ớt cay, tiêu. – Quả thuộc hệ rau: cà chua, chua me, thanh trà… – Quả mọc sát đất, mọc gần nơi ô uế hoặc quả dại Một số lưu ý khi bày mâm ngũ quả ngày Tết:
– Không nên rửa quả: Việc rửa sẽ làm cho quả sớm bị héo hoặc thối hỏng nếu có chỗ đọng nước. Chỉ nên dùng khăn giấy ẩm lau sạch quả là được. Đối với bưởi và phật thủ bạn có thể dùng nước sạch pha với chút rượu lau để quả có mùi thơm.
– Không chọn quả chín
Theo phong tục tập quán của người Việt, cần chuẩn bị mâm ngũ quả trước đêm 30 Tết. Các gia đình thường bày biện vào sáng hoặc chiều 30 Tết. Nhưng việc mua quả được tiến hành sớm hơn nhiều. Hầu hết các gia đình trẻ thường mua trước từ 26 Tết. Vì thế nên mua những quả chưa chín, để đến hết Tết, mâm ngũ quả vẫn đẹp mắt.
Khi mua chuối, nhất định phải chọn loại chuối xanh, đủ cứng cáp để đỡ những quả khác và màu sắc đẹp. Với các loại quả xoài, mãng cầu, đu đủ, hồng, nên mua quả ương về bày để không bị thối. Quả dưa hấu nên chọn loại xanh vỏ đỏ lòng.
