Giấy phép lái xe là gì?

Giấy phép lái xe (GPLX) hay còn gọi là bằng lái xe là một loại giấy phép, chứng chỉ do cơ quan nhà nước hoặc cơ quan có thẩm quyền cấp cho một cá nhân cụ thể. Loại giấy này cho phép người đó được phép vận hành, lưu thông, tham gia giao thông bằng xe cơ giới các loại như xe máy, xe mô tô phân khối lớn, xe ô tô, xe tải, xe buýt, xe khách, xe container hoặc các loại hình xe khác trên các con đường công cộng.

Giấy phép lái xe (GPLX) hay còn gọi là bằng lái xe là một loại giấy phép, chứng chỉ do cơ quan nhà nước hoặc cơ quan có thẩm quyền cấp cho một cá nhân cụ thể

Quy định về giấy phép lái xe ở các quốc gia tuy có khác nhau tùy vào đặc thù của mỗi nước nhưng nhìn chung để nhận được GPLX, người xin cấp giấy phép lái xe cần trải qua nhiều thủ tục pháp lý như nộp đơn xin cấp, phải trải qua một bài kiểm tra lái xe hoặc những kỳ thi sát hạch về lái xe nghiêm ngặt (tùy yêu cầu của từng loại phương tiện) và các thủ tục khác. Sau khi được cấp GPLX, người đó mới có quyền (về mặt pháp lý) để tham gia giao thông bằng phương tiện xe.

Giấy phép lái xe thông thường được cấp căn cứ vào độ tuổi nhất định. Khi một người vi phạm Luật giao thông, cảnh sát giao thông có thể yêu cầu xuất trình giấy phép lái xe để kiểm tra. Một số quy định pháp luật ở các nước có hình thức xử phạt tịch thu hoặc tước GPLX có thời hạn hay không có thời hạn (tạm giữ bằng lái).

Quy định mới về các trường hợp bị thu hồi giấy phép lái xe từ 1/6/2024

Ngày 31 tháng 3 năm 2024, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải ban hành Thông tư số 05/2024/TT-BGTVT sửa đổi, bổ sung một số điều của các Thông tư liên quan đến lĩnh vực vận tải đường bộ, dịch vụ hỗ trợ vận tải đường bộ, phương tiện và người lái.

Đáng chú ý, liên quan đến việc cấp đổi, quản lý giấy phép lái xe… Thông tư 05/2024/TT-BGTVT (Thông tư 05) đã bổ sung thêm những trường hợp tài xế sẽ bị thu hồi giấy phép lái. Cụ thể, Thông tư 05 vừa được Bộ Giao thông vận tải (Bộ GTVT) ban hành và chính thức có hiệu lực từ ngày 1.6.2024 tới đây quy định rõ 6 trường hợp thu hồi giấy phép lái xe, gồm:

(1) Người lái xe có hành vi gian dối để được cấp giấy phép lái xe;

(2) Người lái xe tẩy, xoá, làm sai lệch các thông tin trên giấy phép lái xe;

(3) Để người khác sử dụng giấy phép lái xe của mình;

(4) Cơ quan có thẩm quyền cấp cho người không đủ điều kiện;

(5) Có sai sót một trong các thông tin về họ tên, ngày sinh, quốc tịch, nơi cư trú, hạng giấy phép lái xe, giá trị cấp, ngày trúng tuyển, người ký;

(6) Thông qua việc khám sức khỏe Cơ quan có thẩm quyền xác định trong cơ thể người lái xe có chất ma túy (trừ các hành vi xử lý theo quy định tại điểm c và điểm d khoản 10 Điều 5; điểm h và điểm i khoản 8 Điều 6 Nghị định số 100/2019/NĐ-CP ngày 30 tháng 12 năm 2019).

6 trường hợp bị thu hồi Giấy phép lái xe

Về việc xử lý đối với trường hợp giấy phép lái xe bị thu hồi, Thông tư 05 cũng quy định rõ. Theo đó, với các trường hợp 1,2,4,6 khi giấy phép lái bị thu hồi sẽ không có giá trị sử dụng. Cơ quan quản lý giấy phép lái xe cập nhật dữ liệu về hành vi vi phạm trên hệ thống thông tin giấy phép lái xe kể từ ngày phát hiện hành vi vi phạm.

Ngoài ra, người có hành vi vi phạm phải chịu trách nhiệm trước pháp luật và không được cấp giấy phép lái xe trong thời hạn 5 năm, kể từ ngày phát hiện hành vi vi phạm. Nếu có nhu cầu cấp lại giấy phép lái xe phải học và sát hạch lại như trường hợp cấp giấy phép lái xe lần đầu.

So với quy định hiện hành, Thông tư 05 vừa được Bộ GTVT ban hành bổ sung thêm trường hợp thu hồi giấy phép lái xe nếu để người khác sử dụng giấy phép lái xe của mình. Với trường hợp này, sau 1 năm kể từ ngày quyết định thu hồi giấy phép lái xe có hiệu lực, cá nhân nếu có nhu cầu cấp giấy phép lái xe thì đăng ký với Sở Giao thông vận tải để sát hạch lại các nội dung quy định tại khoản 4 điều 21 Thông tư 05/2024/TT-BGTVT.

Trường hợp giấy phép lái xe bị thu hồi do “Có sai sót một trong các thông tin về họ tên, ngày sinh, quốc tịch, nơi cư trú, hạng giấy phép lái xe, giá trị cấp, ngày trúng tuyển, người ký” sẽ được xử lý theo hai trường hợp. Đầu tiên, nếu giấy phép còn thời hạn sử dụng hoặc quá thời hạn sử dụng dưới 3 tháng phải thực hiện thủ tục đổi giấy phép lái xe do ngành Giao thông vận tải cấp. Nếu giấy phép quá thời hạn sử dụng trên 3 tháng phải thực hiện thủ tục cấp lại giấy phép lái xe.