Với cách giáo dục đặc biệt từ gia đình cùng trí thông minh bẩm sinh, Tôn Thiên Xương được kỳ vọng sẽ trở thành người tài giỏi, thành công khi trưởng thành. Thế nhưng cậu bé này đã không thể lấy lại phong độ sau một cú trượt dài.

Tôn Thiên Xương, cậu bé thiên tài 13 tuổi được nhận vào lớp cơ sở của Đại học Khoa học và Công nghệ Trung Quốc với số điểm xuất sắc 659 điểm là tin tức gây chấn động truyền thông Trung Quốc một thời. Không giống như kỳ vọng của nhiều người về tương lai xán lạn của thần đồng, sau 15 năm, Tôn Thiên Xương gần như “bặt vô âm tín”.

“Người thầy” tốt nhất chính là gia đình

Tôn Thiên Xương sinh ra trong một gia đình chuẩn mực của xã hội ở thành phố Vũ Hán. Bố mẹ cậu là công chức nhà nước, ông bà đều là giáo viên đã về hưu. Khi cậu bé họ Tôn mới chào đời, mẹ dán chữ Trung Quốc lên tường, bà nói cho cậu nghe tiếng Anh của từng đồ vật.

Vốn dĩ bố mẹ không hy vọng Tôn Thiên Xương mới còn nhỏ vậy đã biết nhiều chữ, chỉ là để cậu bé làm quen với bầu không khí học tập. Không ngờ Tôn Thiên Xương mới 2 tuổi đã biết 2.000 Hán tự, tương đương trình độ học sinh lớp 3 và bắt đầu biết đọc.

Tôn Thiên Xương chỉ đi học mẫu giáo 3 ngày, vì tè dầm nên bị cô giáo phạt đứng dưới nắng nửa ngày để khô quần. Cậu lên cấp 2 khi mới 7 tuổi, học được 5 ngày thì lại bị phạt vì tới lớp muộn. Những việc này làm gia đình Tôn Thiên Xương băn khoăn liệu phương pháp giáo dục ở trường học có phù hợp với con mình không.

Ông nội Thiên Xương cho rằng: “Bản chất của giáo dục là giải phóng năng lượng nội tại”, việc giáo dục máy móc tất cả học sinh như một sẽ không có lợi cho sự trưởng thành cho trẻ em. Vì vậy, cả gia đình quyết định dạy cậu bé tại nhà.

Tôn Thiên Xương hồi nhỏ. Ảnh: Toutiao

Dưới sự dạy dỗ của ông bà, bố mẹ, Tôn Thiên Xương có nhiều sở thích như chơi cờ, vẽ tranh, chơi thể thao, đọc sách. Bố cùng Thiên Xương chơi bóng, rèn luyện thể chất. Mẹ dạy cậu nói tiếng Anh, bà làm thẻ học chữ Hán và dạy cậu bé cộng trừ đơn giản. Ông nội dạy cháu trai vẽ tranh Trung Quốc, ký họa và chơi cờ vây.

Sau một thời gian giáo dục, người lớn nhận thấy Tôn Thiên Xương tuy tuổi còn nhỏ nhưng học lực rất tốt. Cậu bé này có thể phác thảo 1 bức tranh trong 2 phút và hoàn thiện nó chỉ trong 10 phút. Lớn hơn một chút, trong phòng cậu toàn sách thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau như thiên văn, địa lý, lịch sử, quân sự…

Tôn Thiên Xương giao tiếp thành thạo tiếng Anh năm 5 tuổi, đạt giải cuộc thi nói tiếng Anh thành phố năm 6 tuổi, giành giải Nhì trong cuộc thi Hóa học Vật lý dành cho lứa tuổi thanh thiếu niên toàn quốc năm 10 tuổi.

Sách giáo khoa cấp hai và cấp ba chỉ là tài liệu đọc ngoại khóa của Tôn Thiên Xương. Việc học các khóa học cũng chỉ chiếm phần nhỏ thời gian của cậu, nên Thiên Xương mới có nhiều thời gian để nuôi dưỡng sở thích. Nhà cậu không giàu có, ngay cả một món đồ điện tử tế cũng không có nhưng Thiên Xương vẫn có cuộc sống ổn định và hạnh phúc.

Gia đình Tôn Thiên Xương. Ảnh:Toutiao

Năm 11 tuổi, Tôn Thiên Xương quay trở lại trường để học lớp 12, chuẩn bị cho kỳ thi đại học. Cậu đạt số điểm 594, đủ để nhập học nhiều trường danh tiếng nhưng cậu vẫn quyết tâm thi lại để đỗ ngôi trường yêu thích.

Một năm sau, Tôn Thiên Xương thành công đạt được nguyện vọng của mình, nhận được giấy báo nhập học lớp cơ sở của Đại học Khoa học và Công nghệ Trung Quốc với số điểm xuất sắc 659 điểm, thừa cả điểm vào Đại học Thanh Hoa.

Truyền thông “tràn” đến nhà cậu bé, Tôn Thiên Xương phải đến nhà ông bà nội để tránh sự chú ý. Gia đình cậu không khỏi tự hào về thành tích của con trai.

Khi thiên tài trượt dài vì thiếu kỷ luật

Tiễn con trai vào trường nhập học, bố Tôn Thiên Xương không quên dặn dò: “Con phải nhớ chăm sóc tốt bản thân, tiếp tục cố gắng vì tương lai. Con chỉ là người bình thường, kiêu ngạo còn không được huống chi là lười biếng”.

Thế nhưng cuộc sống học tập ở trường đại học hoàn toàn khác với ở trường cấp 3. Việc học tập phụ thuộc vào ý thức của bản thân mà không có sự hướng dẫn của thầy cô. Tôn Thiên Xương vẫn luôn có tính chủ động, nhưng cậu vẫn mới chỉ 13 tuổi, ham chơi là điều không tránh khỏi.

Tôn Thiên Xương và các bạn đại học. Ảnh: Toutiao

Trong học kỳ đầu tiên của năm thứ nhất, cậu vẫn là một học sinh giỏi trong lớp học toàn các cao thủ hội tụ. Tôn Thiên Xương sau đó cảm nhận được sự tự do khi không có bố mẹ hay thầy cô quản lý, liền bị các bạn lôi kéo tham gia các hoạt động bên ngoài, chơi các trò chơi trực tuyến.

Cậu bắt đầu biết trốn học, giảng viên có nói chuyện riêng cũng không cứu vãn được tình hình. Kết quả kỳ thi sau đó của Tôn Thiên Xương ngay lập tức tuột dốc, cậu buồn chán nhưng vẫn đắm chìm vào những sở thích của bản thân.

Điểm số của rất nhiều bài kiểm tra trong năm thứ hai và năm ba đều chuyển sang màu đỏ, đứa trẻ thần đồng trước đây dường như là một trò đùa trong mắt mọi người. Tôn Thiên Xương rốt cục cũng tỉnh lại, quyết tâm cầm sách lên thư viện dành hàng giờ để học trong năm cuối.

Thành tích của Tôn Thiên Xương có cải thiện nhưng không đủ cho cậu có một suất vào trường cao học. Đối mặt với tương lai, cậu bé thần đồng năm nào không còn nhiều tự tin và quyết tâm như ngày bé, trở nên hoang mang và do dự.

Năm nay Tôn Thiên Xương 28 tuổi, vẫn đang tiếp tục trau dồi việc học của mình nhưng không còn ánh hào quang của thần đồng năm nào, không có thêm thành tích nào nổi bật. Tuy vậy, cậu chia sẻ mình vẫn hài lòng với cuộc sống hiện tại, không còn những lời khen ngợi hay bị truyền thông “dòm ngó”.