Từ ngày bà nội qua đời, gia đình tôi không còn những bữa cơm đông đủ, tiếng cười rộn ràng như xưa. Bà là người giữ lửa, là cầu nối yêu thương giữa các con cháu. Nhưng khi bà mất đi, lòng tham và ích kỷ bắt đầu len lỏi vào từng góc nhà. Người khơi mào cho những mâu thuẫn đó không ai khác chính là bác cả.

Bác cả vốn là con trưởng, tính tình quyết đoán nhưng cũng lắm toan tính. Khi bà mất, bác tỏ ra buồn bã, thương xót nhưng chỉ chờ qua 100 ngày, bác liền để lộ bộ mặt thật. Bác tuyên bố căn nhà này, cùng 20 cây vàng bà để lại, thuộc quyền sở hữu của bác, vì bác là con cả. Không cần bàn bạc, không cần thống nhất ý kiến gia đình. Bác tự quyết định tất cả, như thể di sản đó chỉ thuộc về mình bác.

Tôi và vợ biết trước ý đồ này. Ngay từ khi bà còn sống, bà đã dặn dò riêng vợ chồng tôi điều gì đó. Đó là một tờ giấy được bà trịnh trọng đặt trong một chiếc phong bì, nhắc tôi giữ cẩn thận và đặt lên bàn thờ khi bà mất. Bà bảo: “Đợi đến lúc cần, hãy dùng đến nó.” Tôi không hiểu nhưng cũng làm theo lời bà.

Khi bác cả tuyên bố tài sản thuộc về mình, chúng tôi không phản ứng ngay. Vợ chồng tôi vẫn giữ thái độ nhún nhường, im lặng. Những tưởng sự nhẫn nhịn của chúng tôi sẽ khiến bác nghĩ lại, nhưng không, bác ngày càng lấn tới, thậm chí còn dọa đuổi vợ chồng tôi ra khỏi nhà.

Đến ngày giỗ trăm ngày của bà, gia đình đông đủ. Sau buổi cúng, bác cả tuyên bố chính thức: “Từ nay, căn nhà này thuộc về tôi. Ai không đồng ý, mời ra ngoài.” Không khí như đóng băng. Mấy cô chú khác không dám lên tiếng, chỉ nhìn nhau ái ngại.

Tôi bước lên, lấy tờ phong bì từ bàn thờ bà, mở ra trước mặt mọi người. Đó là lá thư tay của bà nội, được ghi rõ ràng:

“Căn nhà này cùng 20 cây vàng là của chung, để lại cho các con cháu. Bất kỳ ai tranh giành, hãy nhớ, di sản không chỉ là tài sản mà còn là tình yêu thương và đoàn kết. Ai không làm tròn đạo hiếu, coi như không nhận được gì.”

Bác cả đứng lặng người, mặt tái mét. Không ai nói thêm câu nào, nhưng ánh mắt của mọi người đã khiến bác hiểu rằng, hành động của bác đi ngược lại với di nguyện của bà. Sau một lúc im lặng, bác cúi đầu, thừa nhận sai lầm và tuyên bố chia đều tài sản theo đúng lời bà dặn.

Hôm đó, mọi người ra về trong sự nhẹ nhõm. Dường như bà vẫn đang dõi theo, bảo vệ tình cảm gia đình. Và với tôi, lá thư trên bàn thờ không chỉ là lời di chúc, mà còn là bài học quý giá về đạo nghĩa và lòng nhân ái.