Dù là công việc cao quý, nhưng những giáo viên mầm non ngày nay phải đối diện với rất nhiều áp lực vô hình.

Mới đây, MXH đang xôn xao trước thông tin một giáo viên mầm non được cho là phải nghỉ việc sau một bài “phốt” của phụ huynh vì cô quên tháo dây buộc tóc cho con của vị phụ huynh trên. Chưa rõ thực hư thế nào, nhưng câu chuyện này được cộng đồng mạng bàn tán sôi nổi, đặc biệt là nhiều giáo viên mầm non cũng nhân cơ hội này trải lòng về nghề, về những áp lực vô hình mà bản thân trải qua.

Vô vàn khó khăn

Tốt nghiệp ngành Sư phạm Mầm non tại một trường đại học ở địa phương, cô An (tên nhân vật đã được thay đổi) quê Sơn La, thay vì ôn thi công chức để vào các trường mầm non công lập, thì lại lựa chọn nộp đơn ứng tuyển vào các trường mầm non tư thục. Nguyên nhân được đưa ra theo lời chính chủ là vì mức lương của những giáo viên mầm non dạy công lập mới ra trường không quá cao, nếu không muốn nói là thấp.

Cô An lấy một ví dụ chứng minh với một giáo viên mầm non mới ra trường hạng III, ăn lương bậc 1 thì hệ số lương sẽ là 2,10. Tức, lương mà giáo viên đó nhận được sẽ là 3.618.000 (theo bảng lương mới của giáo viên áp dụng từ 7/2023). Tất nhiên, mỗi người ra trường sẽ có mức thu nhập khác nhau tùy thuộc vào trình độ, bằng cấp, chuyên môn, cấp bậc… nhưng cứ lấy một ví dụ điển hình như vậy, với 3.618.000, cô An thấy thật khó sống trong thời buổi kinh tế như hiện nay.

Vậy nên, cô đã không lựa chọn thi công chức mà làm ở các trường mầm non công lập, vất vả hơn đôi chút nhưng “lương được dôi dư ra thêm 1-2 triệu đồng, đỡ khó khăn hơn phần nào”.

Ảnh minh họa

Đã 7 năm kể từ khi tốt nghiệp đại học, cô An không biết đã thay đổi công việc bao nhiêu lần. Yêu nghề thật đấy, nhưng tình yêu nghề không thể cáng đáng nổi nỗi lo cơm áo gạo tiền. Vậy nên, cô đã nhiều lần “dứt áo ra đi”, tìm kiếm những công việc khác. Bỏ làm giáo viên, cô An từng đi làm công nhân, đi bán xôi ở cổng trường… nhưng sau cùng cô vẫn quay trở lại bám trụ với nghề, với công việc mà bản thân cô cho rằng cao quý nhất.

Dẫu vậy, ngay kể cả khi quay trở lại làm giáo viên mầm non, cô An vẫn phải làm thêm nhiều công việc ngoài giờ khác như bán hàng online vào những lúc rảnh rỗi, trông trẻ vào dịp cuối tuần cho những gia đình có lịch trình bận rộn… cốt là để kiếm thêm thu nhập, có đồng ra đồng vào.

Nói là “rảnh rỗi” cho đỡ oan nhưng thực tế, thời gian cô An ở trên trường còn nhiều hơn… thời gian cô ở nhà. 7h trường mầm non nơi cô An làm việc mở cửa, thì ít nhất 6h30 cô An đã phải có mặt ở trường để dọn dẹp lớp học, chuẩn bị đón trẻ. Buổi trưa, cô An chỉ có thể chợp mắt sau khi toàn bộ học sinh chìm sâu vào trong giấc ngủ. Trong trường hợp lớp có những bé mới đi nhà trẻ, thường quấy khóc vì nhớ bố mẹ, chưa vào nề nếp, chưa thể vào guồng giống như các bạn khác được, các cô lúc này sẽ có chế độ chăm sóc riêng như cho đi ngủ cùng.

Đứng lớp cả một ngày trời, đến chiều cô An chỉ được nghỉ ngơi khi phụ huynh đón hết trẻ, thường rơi vào khoảng 5-6 giờ chiều. Nhiều lúc bố mẹ đón con muộn, cô cũng phải ngồi chờ. Rồi không thiếu những khi phụ huynh bận quá, còn nhờ cô An đưa con về nhà để trông thêm đến tối mới đón.

Bên cạnh đó, do đặc thù công việc, cô An còn thường xuyên phải làm ngoài giờ để chuẩn bị đồ dùng, dụng cụ cho các con học tập, rồi soạn giáo án, chuẩn bị bài đầy đủ… để lên lớp giảng dạy. Nhiều lúc làm trên lớp không xong, cô An phải mang về nhà làm tiếp đến tối muộn.

Với ngần ấy năm kinh nghiệm, cùng đống công sức bỏ ra, nhiều người nghĩ chí ít mức lương của cô cũng rơi vào khoảng 8-10 triệu đồng. Tuy nhiên, mức lương đấy cô An nghĩ mình… còn lâu mới có thể chạm đến được. Bởi tổng thu của cô hiện tại chỉ hơn 6,5 triệu đồng/tháng.

Thử làm một phép tính nhỏ, vì chưa có nhà ở nên cô An phải thuê trọ bên ngoài với chi phí 2 triệu đồng/tháng. Tiền điện, tiền nước, tiền mạng, xăng xe… hàng tháng cũng rơi vào ngót nghét 600 nghìn đồng. Rồi tiền ăn uống, tiền nuôi con ăn học và vô vàn khoản cần chi khác để duy trì cuộc sống, với khoảng 4 triệu dư còn lại, cô An nhiều lúc cũng chật vật lắm mới có thể xoay sở đủ.

“Nếu không làm thêm ngoài, quả thực tôi không biết sống thế nào”, cô An chia sẻ.

Ảnh minh họa

Ngày nào cũng vậy, từ 6h30 sáng, cô Lan Anh (SN 1998, Sơn La) – một giáo viên mầm non công lập, đã phải có mặt ở trường để dọn dẹp lớp học, chuẩn bị mọi thứ để sẵn sàng đón trẻ vào lớp. Cả một ngày cô giáo Lan Anh cứ luôn tay, luôn chân với các công việc như: Cho trẻ ăn sáng, tập thể dục, vệ sinh, dạy học, cho trẻ ăn trưa, cho trẻ đi ngủ, trẻ dậy thì cho ăn bữa ăn chiều, tổ chức các hoạt động, trò chơi… Đến 5, 6 giờ chiều, khi đã trả hết trẻ, cô giáo trẻ này mới hoàn thành công việc để về nhà. Những công việc đó cứ lặp đi lặp lại, ngày nào cũng vậy, tưởng chừng đơn giản, nhưng thực tế vất vả vô cùng.

Mỗi lớp cô Lan Anh đảm nhận có từ từ 25 – 30 trẻ, mỗi trẻ mang một tính cách khác nhau nên cô gặp khá nhiều khó khăn trong quá trình chăm sóc các bé. Nhiều bé mới đi học, chưa quen trường quen lớp, khóc nguyên cả tháng trời, các cô lúc nào cũng phải giữ khư khư bên mình. Rồi có bé lười ăn, các cô cũng phải chia nhau ra chăm bẵm vì sợ trẻ đói.

Vì còn nhỏ, tính cách hiếu động nên nhiều em còn thường xuyên có mâu thuẫn, cào cấu nhau rồi có những vết xước trên mặt. Đây là lúc cô Lan Anh cảm thấy lo lắng nhất vì sợ phụ huynh hiểu nhầm rằng bản thân lơ là, thiếu sát sao với trẻ. Nếu phụ huynh thấu hiểu cho còn đỡ, nhưng những phụ huynh làm ầm nên thì cũng “không biết thế nào, chỉ biết giải thích thôi”.

“Khổ cái chúng tôi dù cố gắng lắm nhưng không thể nào bao quát được tất cả học sinh cùng lúc được. Nhiều lúc tôi vừa nhắc nhở các con phải ngoan ngoãn, không được gây gổ với nhau, quay đi một cái là hai con đã lao vào chọc ghẹo nhau rồi.

Nhiều gia đình trông một con còn kêu lên kêu xuống, huống chi chúng tôi còn có hẳn 30 người con thì khó khăn thế nào. Thật sự không yêu nghề thì chúng tôi không thể bám trụ nổi”.

Những niềm vui nhỏ giữa vô vàn áp lực

Làm công việc “cô nuôi dạy hổ” không phải là điều dễ dàng, nhưng đằng sau những khó khăn nho nhỏ, các cô cũng nhìn thấy những niềm vui to to. Có thâm niên 29 năm trong nghề, cô Nga – giáo viên mầm non tại một trường công lập, thay vì được gọi là “cô giáo” như thông thường, thì cô lại được mọi người yêu mến với danh xưng “bà giáo”. Bởi lẽ có nhiều trường hợp, cô Nga dạy từ đời bố, đến đời con:

“Nhiều học sinh cũ của tôi ngày xưa, giờ đã lớn tướng có vợ có con rồi, không chỉ dạy từ đời bố mẹ mà tôi còn dạy cả đến đời con luôn. Đi ngoài được gặp tôi là các em lại ‘con chào bà giáo ạ’. Lúc đấy vui lắm, vui là vì mình đã cống hiến với nghề suốt mấy thập kỷ. Nghe oai thật, từ đời bố kéo ra tận đời con cơ mà.

Rồi nhiều lúc học sinh cũ đến đón con từ trường về, thỉnh thoảng cô trò lại ngồi nói chuyện với nhau. Tôi lại ngồi kể chuyện ngày xưa, tôi yêu thương ‘thằng bố’ nó như thế nào, ‘thằng bố’ của nó lười ăn ra làm sao”.

Niềm vui của những cô giáo mầm non có kinh nghiệm lâu năm là được chứng kiến được biết bao thế hệ học trò trưởng thành, còn những cô giáo mới vào nghề thì cảm giác làm mẹ của một đàn con khiến các cô hạnh phúc.

Cô Lan Anh kể lại nhiều học sinh thương yêu còn gọi cô là mẹ, hôm nào không đi học là lại khóc òa lên nói nhớ mẹ Lan Anh. Làm cô giáo mầm non, dù đôi khi mệt mỏi, dù đôi khi các con không ngoan ngoãn nghe lời thì cô vẫn cảm thấy thật hạnh phúc khi được chăm sóc các con. Có lẽ những điều đơn giản nhất là được nhìn thấy các con khỏe mạnh cười đùa cũng khiến cô Lan Anh ấm áp hơn bội phần:

“Nghề giáo viên mầm non chưa bao giờ là nghề nhàn nhã, chúng tôi luôn phải đối mặt với vô vàn những áp lực. Áp lực trong quá trình trông trẻ, trẻ có thể bị ngã, trẻ mâu thuẫn, trẻ gào khóc, trẻ ương bướng… Nhưng đây cũng là nghề hạnh phúc. Hạnh phúc là được lắng nghe một câu nói đơn giản của các con mà vui cả ngày: ‘Con yêu cô lắm. Con thích đi học lắm ạ!’”.

Ảnh minh họa

Hạnh phúc là vậy nhưng từ sâu trong tâm khảm, các cô vẫn luôn đau đáu một khát khao được công nhận, được mọi người thấu hiểu hơn. Cô An trải lòng, có thể đôi khi các cô sơ suất, chưa kịp thay quần khi trẻ tè dầm, mải trông bạn này để hai bạn giằng nhau…. Những sơ suất nhỏ như vậy, giáo viên rất mong các bậc phụ huynh hãy thông cảm vì cô phải san sẻ tình yêu của mình bằng nhau cho tất cả những học sinh trong lớp.

Nhiều trẻ không muốn đi học, với tính cách và tâm sinh lý lứa tuổi, các em hay nói dối rằng có vấn đề gì đó ở trường, hay đôi khi khả năng diễn đạt của trẻ chưa hoàn thiện nên có thể có những vấn đề nói không rõ ràng khiến bố mẹ hiểu sai. Phụ huynh lúc này hãy bình tĩnh hỏi chuyện con và quan sát trước khi bạn muốn lên tiếng nói chuyện với cô.

Và cuối cùng đừng phó mặc cho cô giáo, đừng cái gì cũng nói “thôi để lên lớp cho cô giáo làm” từ ăn sáng, buộc tóc, đánh răng rửa mặt, cho các con đi vệ sinh, thay bỉm… Các cô cũng chỉ có ngần ấy thời gian, ngần ấy thời gian nên không thể cáng đáng được tất cả, rồi cứ “trăm dâu đổ đầu tằm”. Nếu trong lớp có 20 – 30 trẻ mà phụ huynh nào cũng phó mặc cho cô, thì cô cũng khó hoàn thành tốt. Dù trường tốt đến đâu, vai trò và giáo dục gia đình cũng vô cùng quan trọng. Vậy nên cha mẹ hãy phối hợp với các cô, việc dạy trẻ trên lớp cũng sẽ dễ dàng hơn rất nhiều.