Giấy khai sinh là văn bản do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho cá nhân khi được đăng ký khai sinh; nội dung Giấy khai sinh bao gồm các thông tin cơ bản về cá nhân theo quy định như:
Thông tin của người được đăng ký khai sinh (Họ, chữ đệm và tên; giới tính; ngày, tháng, năm sinh; nơi sinh; quê quán; dân tộc; quốc tịch); thông tin của cha, mẹ người được đăng ký khai sinh (Họ, chữ đệm và tên; năm sinh; dân tộc; quốc tịch; nơi cư trú); Số định danh cá nhân của người được đăng ký khai sinh (khoản 1 Điều 14 Luật Hộ tịch 2014, có hiệu luật thi hành từ ngày 01/01/2016).
Cái tên sẽ đi theo cả một đời người, bởi vậy không phải muốn đặt tên như nào cũng được
1. Tên có nội dung xúc phạm hoặc mang ý nghĩa tiêu cực
Một trong những nguyên tắc cơ bản khi đặt tên là tên gọi phải đảm bảo sự trang trọng và tôn trọng người mang tên. Do đó, những cái tên mang nội dung xúc phạm, thô tục hoặc chứa các yếu tố kỳ thị, phân biệt đều bị cấm. Ví dụ, những tên mang ý nghĩa xúc phạm đến người khác, có thể làm tổn hại đến danh dự, nhân phẩm của con người hoặc cộng đồng sẽ không được chấp nhận.
Đặt một cái tên mang ý nghĩa tiêu cực có thể dẫn đến việc người mang tên bị kỳ thị, cô lập trong xã hội, gây ảnh hưởng xấu đến cuộc sống cá nhân và sự phát triển của trẻ sau này. Ngoài ra, những tên gọi có ý nghĩa liên quan đến tệ nạn xã hội, bạo lực, hoặc bất kỳ điều gì phản cảm đều bị cấm để đảm bảo tính văn hóa và đạo đức trong xã hội.
2. Tên quá dài hoặc khó phát âm
Tên gọi của trẻ phải đảm bảo ngắn gọn, dễ đọc, dễ nhớ và không gây khó khăn trong giao tiếp hàng ngày. Tại Việt Nam, việc đặt tên quá dài, phức tạp với nhiều âm tiết có thể gây rắc rối trong các thủ tục hành chính, học tập và giao tiếp xã hội. Luật pháp Việt Nam quy định rằng tên của một người không nên vượt quá giới hạn về độ dài và phức tạp.
Việc đặt tên quá dài hoặc có cách phát âm khó nghe có thể gây bất tiện cho người mang tên, đồng thời làm khó khăn trong việc ghi nhớ, đọc và viết tên. Ví dụ, một cái tên có quá nhiều chữ cái, âm tiết phức tạp, hoặc có những từ ngữ khó phát âm sẽ bị hạn chế trong việc sử dụng, đồng thời cũng bị từ chối trong các giấy tờ hành chính quan trọng.
3. Tên mang tính chất chính trị, phản động
Tên gọi có liên quan đến chính trị, đặc biệt là những tên mang ý nghĩa phản động, kích động, hoặc liên quan đến các sự kiện lịch sử gây tranh cãi, đều bị cấm đặt. Điều này bao gồm các tên liên quan đến các tổ chức, cá nhân có hành vi chống đối nhà nước, hoặc các sự kiện lịch sử đen tối.
Luật pháp Việt Nam nghiêm cấm việc đặt tên cho con mang tính chất chính trị nhạy cảm, nhằm đảm bảo an ninh trật tự và tránh gây ra những hiểu lầm, tranh cãi không cần thiết. Ví dụ, những tên gọi có thể bị hiểu nhầm là liên quan đến các tổ chức phản động, hoặc các từ ngữ mang tính chất tuyên truyền phản cảm sẽ không được chấp nhận trong các giấy tờ khai sinh.
Hành vi vi phạm quy định về đăng ký khai sinh
1. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với hành vi tẩy xoá, sửa chữa làm sai lệch nội dung giấy tờ do cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền cấp để làm thủ tục đăng ký khai sinh.
2. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:
a) Cảm đoán, làm chứng sai sự thật về việc sinh;
b) Cung cấp thông tin, tài liệu sai sự thật về nội dung khai sinh;
c) Sử dụng giấy tờ của người khác để làm thủ tục đăng ký khai sinh.
3. Hình thức xử phạt bổ sung:
Tịch thu tang vật là giấy tờ, văn bản bị tẩy xoá, sửa chữa làm sai lệch nội dung đối với hành vi vi phạm quy định tại khoản 1 Điều này.
4. Biện pháp khắc phục hậu quả:
Kiến nghị cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền xem xét, xử lý đối với giấy khai sinh đã cấp do có hành vi vi phạm quy định tại các khoản 1 và 2 Điều này; giấy tờ, văn bản bị tẩy xóa, sửa chữa làm sai lệch nội dung quy định tại khoản 1 Điều này.
Những tên khai sinh nào bị cấm đặt tại Việt Nam
(Điều 37 Nghị định số 82/2020/NĐ-CP ngày 15 tháng 7 năm 2020 của Chính phủ, có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 9 năm 2020).
Theo đó, hành vi cung cấp thông tin, tài liệu sai sự thật về nội dung khai sinh để đăng ký khai sinh có thể bị phạt tiền đến 5.000.000đ và bị xử lý tùy theo tính chất vi phạm đối với giấy khai sinh đã cấp.