Khoản 1, khoản 2 Điều 29 Luật Hôn nhân và Gia đình có quy định: “Vợ, chồng bình đẳng với nhau về quyền, nghĩa vụ trong việc tạo lập, chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung; không phân biệt giữa lao động trong gia đình và lao động có thu nhập” và “Vợ, chồng có nghĩa vụ bảo đảm điều kiện để đáp ứng nhu cầu thiết yếu của gia đình”.
Điều 33 của Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định tài sản do vợ, chồng tạo ra trong thời kỳ hôn nhân là tài sản chung của vợ chồng, trừ những trường hợp hai bên có thỏa thuận khác. Tài sản chung được dùng để đảm bảo nhu cầu của gia đình và thực hiện nghĩa vụ chung của vợ chồng.
Do đó, tiền lương tháng của vợ/chồng trong thời kỳ hôn nhân được coi là tài sản chung của vợ, chồng nên cả hai có quyền bình đẳng sử dụng, định đoạt trong việc phục vụ mục tiêu của gia đình.
Theo đó, việc chồng lập quỹ đen có thể coi là hành vi vi phạm nguyên tắc về tài sản chung của vợ, chồng.
Việc chồng giấu vợ lấy tài sản chung để lập quỹ đen mà quỹ này phục vụ cho nhu cầu riêng của bản thân người chồng thì được coi là hành vi vi phạm pháp luật. Tài sản chung thì cả hai vợ chồng có quyền quản lý, sử dụng, có sự đồng thuận, nhất trí của cả hai và phải phục vụ cuộc sống gia đình.
Pháp luật hiện không có quy định cụ thể với hành vi lập quỹ đen để sử dụng vào mục đích riêng. Tuy nhiên, khoản 1 Điều 56 Nghị định số 167/2013/NĐ-CP có nêu: “Phạt tiền từ 300.000 đồng đến 500.000 đồng đối với hành vi không cho thành viên gia đình sử dụng tài sản chung vào mục đích chính đáng”.
Do đó, việc lập quỹ đen trong gia đình hiện tại không có quy định cụ thể theo pháp luật nhưng cũng có thể coi đây là hành vi không cho các thành viên trong gia đình sử dụng tài sản chung vào mục đích chính đáng. Hành vi này có thể mức phạt tiền là từ 300.000 – 500.000 đồng.
Lưu ý, quy đen ở đây được xét với tài sản chung của vợ, chồng trong thời kỳ hôn nhân. Nếu quỹ được hình thành từ tài sản riêng của vợ/chồng thì bản thân người đó hoàn toàn có quyền quyết định, sử dụng.