“Thành phố sẽ hạn chế hoặc cấm ô tô không đáp ứng tiêu chuẩn khí thải mức 4 và xe mô tô, xe gắn máy không đáp ứng tiêu chuẩn mức 2 lưu thông vào vùng phát thải thấp theo khung giờ hoặc khu vực. Thành phố cũng sẽ ban hành các loại phí và lệ phí với các phương tiện có phát thải lưu thông trong vùng phát thải thấp”.

Đó là một trong những nội dung tại Tờ trình đề nghị ban hành Nghị quyết Quy định thực hiện vùng phát thải thấp trên địa bàn thành phố do UBND TP. Hà Nội vừa gửi HĐND thành phố.

UBND TP. Hà Nội cho biết, trên thế giới, vùng phát thải thấp (LEZ) đã được triển khai tại 320 thành phố của châu Âu, dự kiến tăng lên 507 vào năm 2025. Các thành phố cũng đã có nhiều chính sách để giảm ô nhiễm môi trường không khí.

Tại Thủ đô, theo báo cáo hiện trạng môi trường quốc gia 2016-2020, nồng độ bụi PM2.5 trung bình năm tại Hà Nội vượt khoảng gần 2 lần quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (25 µg/m3). Nồng độ bụi PM10 trung bình năm vượt quá giới hạn QCVN từ 1,3 đến 1,6 lần. Số ngày trong năm 2019 có chỉ số chất lượng không khí ở mức kém và xấu chiếm tỉ lệ 30,5% tổng số ngày quan trắc. Thậm chí, một số ngày chất lượng không khí suy giảm đến ngưỡng rất xấu.

Hiện nay, trên địa bàn thành phố có khoảng 8 triệu phương tiện giao thông đường bộ (hơn 1,1 triệu ô tô và khoảng 6,9 triệu mô tô).

Theo dự báo, đến năm 2035, nguồn gây ô nhiễm không khí ở Hà Nội chủ yếu là các nguồn phát thải từ các phương tiện giao thông đường bộ. Đặc biệt, số lượng xe máy đã sử dụng trên 10 năm (chiếm 72,58%) sẽ làm gia tăng mức phát thải chất độc hại vào không khí.

Nguồn gây ô nhiễm không khí ở Hà Nội chủ yếu là các nguồn phát thải từ các phương tiện giao thông đường bộ.

Để cải thiện chất lượng không khí, hỗ trợ phát triển kinh tế, ứng phó với biến đổi khí hậu, căn cứ Luật Thủ đô 2024 và các văn bản quy phạm pháp luật khác, UBND TP. Hà Nội đề nghị HĐND thành phố ban hành Nghị quyết trên.

UBND TP. Hà Nội cho biết, các tiêu chí xác định vùng phát thải thấp gồm: Thuộc vùng bảo vệ nghiêm ngặt và vùng hạn chế phát thải được xác định tại Quy hoạch Thủ đô đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2050; Khu vực thường xuyên xảy ra ùn tắc giao thông từ mức độ D đến F; Chất lượng không khí 1 năm gần nhất không đạt Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia đối với các thông số SO2, NO2, tổng bụi lơ lửng (TSP), bụi PM10, Bụi PM2,5.

Các biện pháp sẽ áp dụng trong vùng phát thải thấp gồm:

Cho phép các phương tiện giao thông thân thiện môi trường, xe sử dụng năng lượng sạch, năng lượng xanh… được lưu thông trong vùng phát thải thấp.

Cấm lưu thông các xe tải hạng nặng chạy bằng dầu diesel trong vùng phát thải thấp.

Hạn chế hoặc cấm xe ô tô không đáp ứng tiêu chuẩn khí thải mức 4 và xe mô tô, xe gắn máy không đáp ứng tiêu chuẩn mức 2 lưu thông vào vùng phát thải thấp theo khung giờ/ thời điểm hoặc khu vực.

Ban hành các loại phí và lệ phí đối với phương tiện giao thông cơ giới đường bộ có phát thải lưu thông trong vùng phát thải thấp.

Về lộ trình thực hiện, từ năm 2025 đến năm 2030 thành phố sẽ thí điểm lập vùng phát thải thấp ở một khu vực trên địa bàn quận Hoàn Kiếm. Đồng thời, khuyến khích các quận trong khu vực nội đô lịch sử lập vùng phát thải thấp.

Từ năm 2031 trở đi, các khu vực trên địa bàn thành phố có một trong các tiêu chí như trên phải thực hiện vùng phát thải thấp.

Dự kiến, đề xuất trên sẽ được HĐND TP. Hà Nội xem xét, thông qua tại kỳ họp cuối năm được tổ chức trong tháng 12 này.