Hai vợ chồng ở Đắk Nông yêu cầu TAND huyện Tuy Đức bồi thường oan gần 29 tỉ đồng nhưng tòa này chỉ đề xuất 400 triệu đồng.
Ngày 13-12, một lãnh đạo của TAND huyện Tuy Đức (Đắk Nông) xác nhận đã thụ lý đơn khởi kiện của vợ chồng ông Nguyễn Văn Võ (61 tuổi) và bà Nguyễn Thị Thưởng (62 tuổi, ngụ huyện Tuy Đức) về việc yêu cầu bồi thường thiệt hại theo Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước.
Mất sạch nguồn thu sau khi bị án oan
Đáng chú ý, bị đơn trong vụ kiện chính là TAND huyện Tuy Đức, nơi đang thụ lý đơn kiện của vợ chồng ông Võ. Lãnh đạo tòa này cho biết vợ chồng ông Nguyễn Văn Võ khởi kiện chính cấp tòa nơi thụ lý đơn kiện nên đơn vị đang thu thập các hồ sơ liên quan theo thủ tục để báo cáo TAND tỉnh Đắk Nông.
Theo nội dung khởi kiện, ông Võ cho rằng khi vướng lao lý, vợ chồng ông bị ảnh hưởng đến tinh thần, sức khỏe và thiệt hại rất nặng nề về tài sản.
Ông Võ yêu cầu được bồi thường gần 29 tỉ đồng với các thiệt hại về tài sản (chủ yếu là cây cối) 28 tỉ đồng, tổn thất tinh thần, sức khỏe và các chi phí khác gần 1 tỉ đồng.
Vợ chồng ông Nguyễn Văn Võ yêu cầu bồi thường oan gần 29 tỉ đồng. Ảnh: TIẾN THOẠI
Chia sẻ với PV, ông Võ cho rằng mức yêu cầu bồi thường trên không cao so với thiệt hại thực tế mà gia đình ông phải gánh chịu. Ngày thường, ông là người trực tiếp quán xuyến, thuê nhân công chăm sóc gần 6 ha đất rẫy trồng sưa đỏ, cà phê, mắc ca, sầu riêng…
Trong thời gian ông Võ bị bắt tạm giam (từ tháng 4 đến tháng 11-2018), ba con gái lấy chồng xa nên không xoay trở được. Người con gái lấy chồng gần nhà lo ngược xuôi để thuê luật sư, giúp cha mẹ đòi lại công lý. Vì vậy, đa số cây cối trên nương rẫy của ông không ai chăm sóc, bị chết khô hoặc chết dần, không có khả năng phục hồi.
“Trở về từ trại giam, tôi chạy đến thăm rẫy nhưng vừa đến, nước mắt tôi chực trào ra. Cà phê, điều, hồ tiêu, sưa đỏ… tất cả đều khô héo. Trước mắt tôi là những bụi cỏ cao quá đầu. Bao nhiêu công sức của tôi đổ sông đổ bể” – ông Võ nhớ lại.
Ngồi cạnh chồng, bà Thưởng cho biết vợ chồng bà đều làm nông, thu nhập chính từ nương rẫy. Giờ cây cối chết dần chết mòn, chẳng còn nguồn thu. “Nhờ thu cà phê, mắc ca… nên vợ chồng tôi nuôi được bốn đứa con ăn học. Giờ cây cối chết hết, vợ chồng tôi chẳng còn gì. Sức khỏe ông ấy cũng yếu hẳn đi, tinh thần buồn chán, hay cáu gắt” – bà Thưởng chia sẻ.
Theo ghi nhận của Pháp Luật TP.HCM, hiện nương rẫy của ông Võ chỉ còn một số cây sưa khẳng khiu, còi cọc. Nhiều cây cà phê cũng bị suy kiệt, ông Võ phải cưa gốc để tái tạo chồi mới.
Tòa tính ngày công để đề xuất bồi thường
Theo hồ sơ, trước khi ông Võ khởi kiện, TAND huyện Tuy Đức đã tiến hành xác minh thiệt hại về tài sản của vợ chồng người bị oan. Biên bản xác minh ngày 7-10-2020 của tòa thể hiện trên tổng diện tích gần 6 ha rẫy của ông Võ, số cây sưa, cà phê kém phát triển, một số chết dần, một số đã chết khô. Phần đất trồng mắc ca, sầu riêng chỉ còn lại một số ít cây kém phát triển, đang chết dần, số cây bưởi, xoài, cam còn lại khoảng 10%…
Sau đó, ông Võ yêu cầu giám định, định giá thiệt hại về tài sản, đồng thời thực hiện giám định sức khỏe cho vợ chồng ông. Tuy nhiên, những yêu cầu trên bị TAND huyện Tuy Đức bác bỏ.
TAND huyện Tuy Đức cho rằng trong thời gian bị tạm giam, thi thoảng ông Võ có ốm đau, được khám chữa, cấp phát thuốc. Có lần ông Võ bị bệnh, được đưa vào BV huyện Tuy Đức điều trị. Khi ra viện, ông Võ được xác định bị rối loạn chức năng tiền đình, tiền sử bệnh: bị bệnh tương tự nhiều lần.
Bà Thưởng cho biết vợ chồng bà đều làm nông, thu nhập chính từ nương rẫy, giờ cây cối chết dần chết mòn, chẳng còn nguồn thu…
Ông Võ không bị ép cung, nhục hình, cơ quan công an cũng không thu giữ, kê biên hay phong tỏa bất cứ tài sản nào của ông bà, không có mối quan hệ nhân quả giữa thiệt hại thực tế và hành vi gây thiệt hại. Do đó, tòa không có căn cứ chấp nhận đưa ông Võ, bà Thưởng đi giám định sức khỏe và định giá tài sản.
Tháng 8, TAND huyện Tuy Đức có báo cáo, chỉ chấp nhận bồi thường tiền thuê người làm công (300.000 đồng/ngày) trong thời gian ông Võ bị tạm giam bảy tháng, tổng cộng 63 triệu đồng. Tòa cũng chỉ chấp nhận chi phí khám chữa bệnh theo hồ sơ hơn 6 triệu đồng… Tổng các khoản bồi thường theo cách tính của tòa là hơn 276 triệu đồng.
Ngày 10-10, TAND huyện Tuy Đức phối hợp cùng các bên liên quan tổ chức thương lượng bồi thường đối với vợ chồng ông Võ nhưng không thành.
Đến ngày 10-11, TAND huyện Tuy Đức tiếp tục tổ chức thương lượng, đề xuất bồi thường gần 400 triệu đồng nhưng vợ chồng ông Võ không chấp nhận. Đại diện Sở Tư pháp tỉnh Đắk Nông không đồng ý mở phiên thương lượng thứ ba, đề nghị ông Võ, bà Thưởng khởi kiện.
Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, lãnh đạo TAND huyện Tuy Đức cho biết hiện đơn vị đã yêu cầu các bên liên quan nộp văn bản ghi rõ ý kiến đối với yêu cầu của nguyên đơn, kèm theo các tài liệu, chứng cứ và yêu cầu phản tố. Trong thời hạn 15 ngày, nếu bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan không nộp cho tòa thì tòa sẽ căn cứ vào các tài liệu, chứng cứ có trong vụ án để giải quyết.
Về mức bồi thường mà ông Võ đưa ra, lãnh đạo tòa cho biết không thể tiết lộ được là cao hay thấp. “Nguyên tắc chúng tôi không thể tiết lộ về vụ án. Bên nguyên đơn và bên bị đơn sẽ đưa ra các chứng cứ, hai bên sẽ chứng minh và tòa sẽ quyết” – lãnh đạo TAND huyện Tuy Đức thông tin.
Đối với những câu hỏi liên quan về lý do chậm thực hiện bồi thường, lãnh đạo TAND huyện Tuy Đức từ chối trả lời.