Tôi đào sau vườn được một hộp đựng vàng thỏi, trang sức vàng, trong đó có một sợi dây chuyền của bà cố. Tuy nhiên sau khi UBND xã biết được đã yêu cầu tôi phải trả lại..

Cách đây 3 tuần tôi đào được sau vườn một hộp đựng vàng thỏi, trang sức vàng, ước chừng 6 cây vàng. Bố tôi có xem kĩ và xác nhận đây là vàng của cụ cố để lại, chôn từ thời Pháp thuộc, vì trong số đó có sợi dây chuyền của bà cố đeo trong ảnh thờ. Nhưng trên xã biết được và lại nói đây là tài sản của nhà nước, xã yêu cầu trưng thu. Đất nhà tôi là đất thổ cư từ 5, 6 đời nay. Xin hỏi xã có quyền làm vậy không? Gia đình tôi phải làm gì để bảo vệ tài sản của mình.

Đào được vàng của tổ tiên tôi cũng phải đem trả lại? (Ảnh minh họa)

Khoản 1 điều 187 Bộ luật dân sự 2005 quy định: “Người phát hiện tài sản bị đánh rơi, bị bỏ quên, bị chôn giấu, bị chìm đắm phải thông báo hoặc trả lại ngay cho chủ sở hữu; nếu không biết ai là chủ sở hữu thì phải thông báo hoặc giao nộp cho ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn hoặc công an cơ sở gần nhất hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác theo quy định của pháp luật.”

Trong trường hợp của bạn, tuy đây là mảnh đất này của gia đình bạn đã sống qua nhiều thế hệ nhưng việc chứng minh số vàng đó có thuộc sở hữu của gia đình bạn hay không phải dựa trên chứng cứ cụ thể. Sợi dây chuyền được tìm thấy trong số vàng có thể làm căn cứ chứng minh số vàng thuộc sở hữu của cụ cố bạn nếu đó là vật có những đặc điểm riêng biệt, không có vật khác cùng loại. Nếu chứng minh được số vàng đó thuộc sở hữu của bà cố bạn thì những người thừa kế của bà cố bạn sẽ là người có quyền sở hữu đối với số vàng trên.

Nếu không chứng minh được số vàng đào được là của bà cố bạn cất giấu thì nó vẫn thuộc trường hợp không xác định được ai là chủ sở hữu, khi đào được số vàng này, bạn có trách nhiệm thông báo cho UBND cấp xã hoặc cơ quan có thẩm quyền.

Theo Điều 240 Bộ luật dân sự 2005 quy định xác lập quyền sở hữu đối với vật bị chôn giấu, bị chìm đắm được tìm thấy thì vật bị chôn giấu, bị chìm đắm được tìm thấy mà không có hoặc không xác định được ai là chủ sở hữu thì sau khi trừ chi phí tìm kiếm, bảo quản, quyền sở hữu đối với vật đó được xác định như sau:

“Vật được tìm thấy không phải là di tích lịch sử, văn hóa, mà có giá trị đến 10 tháng lương tối thiểu do Nhà nước quy định thì thuộc sở hữu của người tìm thấy; nếu vật tìm thấy có giá trị lớn hơn 10 tháng lương tối thiểu do Nhà nước quy định thì người tìm thấy được hưởng giá trị bằng 10 tháng lương tối thiểu do Nhà nước quy định và 50% giá trị của phần vượt quá 10 tháng lương tối thiểu do Nhà nước quy định, phần giá trị còn lại thuộc Nhà nước”.

Như vậy, số vàng tìm thấy nếu có giá trị đến 10 tháng lương tối thiểu do Nhà nước quy định thì sẽ thuộc sở hữu của bạn. Nếu số vàng đào được có giá trị lớn hơn 10 tháng lương tối thiểu do Nhà nước quy định thì bạn chỉ được hưởng giá trị bằng mười tháng lương tối thiểu do Nhà nước quy định và 50% giá trị của phần vượt quá mười tháng lương tối thiểu do Nhà nước quy định, số vàng còn lại thuộc về Nhà nước.