Nước sôi thực sự có khả năng tiêu diệt vi khuẩn, vì vậy nhiều người chọn phương pháp này để khử trùng các dụng cụ ăn uống trong gia đình. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả cao, quá trình khử trùng này cần phải được thực hiện một cách chính xác, đảm bảo hai yếu tố quan trọng: nhiệt độ và thời gian tiếp xúc với nước sôi.
2 điều kiện tiên quyết
Nhiệt độ nước đạt chuẩn sôi
Nước khi sôi, tức là đạt đến mức nhiệt 100 độ C, có khả năng diệt trừ hầu hết các loại vi khuẩn nhờ vào tác dụng của nhiệt độ cao. Khi nước đạt đến mức này, nó sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp đến cấu trúc protein của vi khuẩn, khiến chúng biến tính và không thể duy trì hoạt động. Nhiệt độ cao không chỉ tiêu diệt vi khuẩn thông thường mà còn có tác dụng loại bỏ các mầm bệnh nguy hiểm, từ đó giảm thiểu rủi ro lây nhiễm.
Thời gian tiếp xúc phù hợp
Ngoài yếu tố nhiệt độ, thời gian mà đồ dùng tiếp xúc với nước sôi cũng là một yếu tố không kém phần quan trọng trong quy trình khử trùng. Việc ngâm bộ đồ ăn vào nước sôi trong thời gian quá ngắn sẽ không thể đảm bảo nhiệt độ có thể thâm nhập đủ vào các bề mặt của đồ dùng, đặc biệt là tại những khu vực có vết bẩn, dầu mỡ hay thức ăn còn đọng lại. Hơn nữa, một số loại vi khuẩn có thể ẩn nấp trong các khe nhỏ, do đó nếu thời gian ngâm không đủ, chúng vẫn có khả năng sống sót.
Ngoài yếu tố nhiệt độ, thời gian mà đồ dùng tiếp xúc với nước sôi cũng là một yếu tố không kém phần quan trọng trong quy trình khử trùng
2 sai lầm khiến mọi nỗ lực khử trùng trở nên vô nghĩa
Nhiệt độ nước không đạt yêu cầu
Một trong những lỗi thường gặp khi khử trùng sản phẩm bằng nước nóng là không đảm bảo nhiệt độ đủ cao để tiêu diệt vi khuẩn và virus. Việc sử dụng nước ở nhiệt độ thấp không đủ sức phá hủy cấu trúc của vi sinh vật. Nước sôi đạt 100 độ C (212 độ F) có khả năng tiêu diệt phần lớn các loại vi khuẩn và virus, tuy nhiên, nếu nhiệt độ không đủ cao, vi sinh vật vẫn có thể tồn tại và tiếp tục là một mối nguy hiểm.
Nguyên nhân dẫn đến việc nhiệt độ nước không đủ có thể bao gồm việc nước không được đun sôi hoàn toàn hoặc nguồn nhiệt không đủ mạnh. Để khử trùng hiệu quả, nước ít nhất phải đạt từ 75-80 độ C trong suốt quá trình đun. Nếu nhiệt độ xuống quá thấp, vi khuẩn có khả năng sống sót và dễ dàng tái nhiễm. Bởi vậy, nếu bạn chỉ sử dụng nước ấm hoặc không đủ nóng, đồ dùng sẽ không được khử trùng hợp lý, làm cho quy trình khử trùng trở nên vô nghĩa.
Thời gian tiếp xúc không đủ dài
Sai sót thứ hai mà nhiều người mắc phải trong việc khử trùng bằng nước nóng là không để đồ dùng tiếp xúc đủ lâu với nước. Thời gian tiếp xúc cùng nhiệt độ nước cao là yếu tố vô cùng quan trọng để tiêu diệt vi khuẩn và virus. Dù nhiệt độ có đạt mức cao đến đâu, nếu thời gian tiếp xúc quá ngắn, các tác nhân gây bệnh vẫn có thể sống sót.
Thời gian khử trùng cần thiết sẽ thay đổi dựa trên nhiều yếu tố, bao gồm loại vi khuẩn, chất liệu, kích thước của sản phẩm và nhiệt độ của nước. Thông thường, để khử trùng hiệu quả bằng nước sôi, thời gian tối thiểu cần từ 5 đến 10 phút. Nếu bạn chỉ xả hoặc ngâm đồ dùng trong nước nóng trong thời gian ngắn, vi sinh vật có thể không được loại bỏ hoàn toàn, dẫn đến nguy cơ lây nhiễm hoặc sự tồn tại của vi khuẩn trên bề mặt.
Vì lý do đó, khi khử trùng đồ vật bằng nước nóng, hãy chú ý đảm bảo rằng mỗi vật dụng đều được tiếp xúc đủ lâu với nước nóng, tránh tình trạng thực hiện qua loa mà không đạt được hiệu quả khử trùng tối ưu.
Khi khử trùng đồ vật bằng nước nóng, hãy chú ý đảm bảo rằng mỗi vật dụng đều được tiếp xúc đủ lâu với nước nóng
4 bước khử trùng hiệu quả
Để đảm bảo quá trình khử trùng bằng nước sôi đạt được hiệu quả tối ưu, bạn nên thực hiện theo 4 bước dưới đây:
Đun sôi nước thật kỹ
Trước khi bắt đầu quá trình khử trùng, hãy chắc chắn rằng nước đã được đun sôi ở nhiệt độ cao, đạt khoảng 100 độ C. Nhiệt độ này là rất quan trọng để tiêu diệt vi khuẩn và các mầm bệnh có trong đồ dùng. Bạn không nên sử dụng nước ấm, vì nhiệt độ không đủ sẽ không có khả năng tiêu diệt vi khuẩn một cách hiệu quả.
Ngâm đồ dùng trong nước sôi đủ thời gian
Để việc khử trùng đảm bảo, đồ dùng cần được ngâm trong nước sôi ít nhất 5 phút. Thời gian này cho phép nhiệt độ thâm nhập vào mọi ngóc ngách của đồ dùng, bảo đảm tiêu diệt tất cả các loại vi khuẩn và mầm bệnh. Đối với những đồ dùng quá lớn hoặc dày, bạn có thể cần thời gian ngâm lâu hơn để đạt được kết quả tốt nhất.
Rửa sạch các dụng cụ bằng nước tinh khiết sau khi đã ngâm
Sau khi hoàn tất quá trình ngâm trong nước sôi, hãy rửa lại đồ dùng bằng nước sạch để loại bỏ tất cả bụi bẩn hoặc vi khuẩn còn sót lại. Quá trình này không chỉ giúp cho đồ dùng trở nên sạch sẽ mà còn ngăn chặn sự tái phát triển của vi khuẩn do tồn đọng vết bẩn.
Lau khô đồ dùng bằng khăn sạch
Khi đã rửa xong, bạn nên lau khô đồ dùng bằng khăn sạch để loại bỏ các giọt nước còn lại, đồng thời giúp giảm thiểu nguy cơ vi khuẩn phát triển trở lại.