Các quận, huyện, TP Thủ Đức đang tổ chức triển khai quyết định số 90 (ngày 23-10) của UBND TP.HCM về việc cho phép xây nhà tạm trên đất nông nghiệp để phục vụ sản xuất.
Ông Nguyễn Trung Tuyến (huyện Bình Chánh, TP.HCM) cho hay ông đã nộp đơn đăng ký làm nhà tạm để phục vụ cho việc sản xuất các loại hoa trên diện tích 2.500m² đất nông nghiệp – Ảnh: ÁI NHÂN
Nhu cầu này rất lớn, chỉ riêng tại huyện Bình Chánh trong năm 2023 đã có hơn 1.400 hộ đăng ký xây dựng nhà tạm…
Tuy nhiên yêu cầu đặt ra là các địa phương cũng phải kiểm soát để việc làm nhà tạm không bị biến tướng khi đất đai ở một đô thị lớn như TP.HCM luôn có “sức nóng” riêng.
Khấp khởi chờ làm nhà tạm
Là nông dân sản xuất giỏi, chuyên trồng hoa của xã Bình Chánh (huyện Bình Chánh), ông Nguyễn Trung Tuyến cho hay ông đã nộp đơn đăng ký làm nhà tạm thông qua Hội nông dân.
Hiện vườn hoa của ông Tuyến đang sản xuất các loại hoa dạ yến thảo, dừa rũ, một số loại hoa, cây kiểng khác… cung cấp cho các trung tâm thương mại, siêu thị, tiệm bán hoa… trên diện tích 2.500m2 đất nông nghiệp tại ấp 10.
Trong đó, phần diện tích khoảng 1.000m2 ông Tuyến phủ nhà kính, còn lại khu đất khoảng 1.500m2 ông để ươm, nuôi các chậu hoa cây con. Tại khu đất này, ông Tuyến đã chuẩn bị nền hơn 40m2, cán bằng phẳng, mua xà gồ sắt, tấm vật liệu để đợi huyện đồng ý thì sẽ dựng ngay nhà tạm.
Nhà tạm rất cần thiết để chúng tôi bảo quản phân, thuốc, dụng cụ chăm sóc, đóng gói hoa kiểng và cho nhân công chăm sóc hoa nghỉ lưng một chút vào buổi trưa. Nhu cầu nhà tạm để làm nông rất cần thiết, nông dân chúng tôi đã kiến nghị lên huyện nhiều năm nay. Nay TP đã cho phép tôi rất mừng…
Ông Nguyễn Trung Tuyến
Tương tự, đại diện Hợp tác xã Phước An (xã Tân Quý Tây, huyện Bình Chánh), ông Trần Văn Thích cho hay quyết định cho nông dân làm nhà tạm của TP là rất hợp lòng dân và giải quyết được nhu cầu thiết yếu cho nông dân nói chung và xã viên hợp tác xã nói riêng.
Hợp tác xã Phước An là hợp tác xã có uy tín, chuyên cung cấp nguồn rau hợp chuẩn cho các trung tâm thương mại, siêu thị, bếp ăn bệnh viện, trường học trên địa bàn TP.
Ông Thích kể lại về hành trình vất vả của hợp tác xã để xin huyện hỗ trợ cho phép xây dựng tạm văn phòng, nhà xưởng đóng gói, kho chứa vật tư nông nghiệp…
“Lãnh đạo huyện các nhiệm kỳ cũng quan tâm và hỗ trợ cho hợp tác xã, chúng tôi làm các công trình tạm vừa đủ nhu cầu sử dụng, cam kết với huyện và sẽ chấp hành tháo dỡ, không đòi bồi thường khi Nhà nước thực hiện quy hoạch hay thu hồi đất.
Mới đây tôi cũng đăng ký với huyện cho làm nhà tạm và cơ sở chế biến nông sản trên đất nông nghiệp của gia đình tôi. Huyện thông qua thì tôi sẽ triển khai làm sớm…”, ông Thích nói.
Nhu cầu và mong muốn làm nhà tạm phục vụ nông nghiệp của ông Tuyến, ông Thích cũng là mong muốn của hàng ngàn nông dân của TP.HCM và ngay sau khi TP cho phép, ai cũng mong sớm được thực hiện.
Đất nuôi trồng thủy sản ở huyện Bình Chánh, TP.HCM được phép xây dựng công trình phục vụ sản xuất – Ảnh: TỰ TRUNG
Quy mô nhà tạm thế nào?
Giải quyết nhu cầu của nông dân, nhiều năm qua các địa phương có nhiều nông dân, chủ yếu là 5 huyện ngoại thành, đã nhiều lần đề xuất lên TP. Trong quá khứ, TP cũng đã từng có chủ trương cho phép xây dựng công trình phụ trợ trên đất nông nghiệp thí điểm.
Đến nay, khi triển khai Luật Đất đai 2024, UBND TP đã ban hành quyết định (số 90 ngày 23-10) cho phép nông dân làm nhà tạm (trừ đất trồng lúa).
TIN LIÊN QUAN
TP.HCM quy định về hạn mức giao đất nông nghiệp
Giá đất nông nghiệp ở TP.HCM cao nhất là 810.000 đồng/m²
Đất nông nghiệp Việt Nam hết phì nhiêu, đến mức suy kiệt
Theo đó, nông dân có đất (có sổ, còn thời hạn sử dụng) có diện tích từ 500m2 trở lên (có thể là một thửa đất hoặc nhiều thửa đất liền kề của cùng một chủ sở hữu) sẽ được sử dụng tối đa 1% diện tích nhưng không vượt quá 50m2 để xây lán, trại, kho phục vụ sơ chế, bảo quản nông sản, chứa vật tư nông nghiệp, máy móc, dụng cụ lao động.
Nhà tạm có kết cấu bán kiên cố, tường gạch, tường vật liệu nhẹ; cột gạch hoặc cột thép, cột sắt… và chỉ được xây 1 tầng, chiều cao đỉnh mái tối đa 5m, không có tầng hầm, được miễn giấy phép xây dựng.
Khi hết thời gian tồn tại hoặc trong trường hợp cơ quan nhà nước có yêu cầu, các công trình trên phải tháo dỡ và không được bồi thường.
Như vậy, quyết định của TP.HCM cho phép nông dân được xây nhà tạm với diện tích tối đa là 50m2 và miễn giấy phép xây dựng. Tuy nhiên TP.HCM giao UBND cấp huyện là đơn vị xem xét chấp thuận về địa điểm, quy mô xây dựng công trình và thời gian tồn tại của công trình.
Ngoài ra còn phải bảo đảm việc xây dựng công trình phục vụ trực tiếp sản xuất nông nghiệp không làm ảnh hưởng đến công trình thủy lợi, đê điều, diện tích đất nông nghiệp liền kề và không vi phạm lộ giới đường hiện hữu theo quy hoạch được phê duyệt.
Đồ họa: N.KH.
Tránh biến tướng
Tuy đã có quy định, nhưng câu hỏi đặt ra là: UBND cấp quận, huyện cần làm gì để bảo đảm nhà tạm được xây dựng phù hợp, sử dụng đúng mục đích và tránh nguy cơ biến tướng thành nhà ở kiên cố xây “lụi”?
Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Huỳnh Cao Cường, phó chủ tịch UBND huyện Bình Chánh, cho hay huyện đang triển khai kế hoạch cho nông dân làm nhà tạm.
Trong đó giao các đầu việc cho phòng quản lý đô thị tham gia quản lý về xây dựng, Hội nông dân tham gia xác minh, xem xét nhu cầu xây nhà tạm của các hộ nông nghiệp. Trên danh sách đăng ký của nông dân trên địa bàn (kèm theo đề xuất về địa điểm, quy mô, thời gian sử dụng…), huyện sẽ xem xét chấp thuận cho làm.
Nhà có người mất, chôn cất trên đất trồng lúa của gia đình được không?
Một doanh nghiệp ở Cà Mau tự ý xây nhà máy, văn phòng trên đất trồng lúa
Từ 1-8, không cần xác nhận ‘nông dân’ mới được chuyển nhượng, tặng cho đất lúa
Đồng thời huyện sẽ yêu cầu nông dân cam kết xây dựng đúng quy cách và sử dụng công trình đúng mục đích, tự nguyện tháo dỡ khi có yêu cầu của cơ quan chức năng và không bồi thường.
“Huyện phải có kế hoạch triển khai chặt chẽ quy định của UBND TP. Một mặt tạo điều kiện thuận lợi cho nông dân sản xuất. Mặt khác phải tránh việc lợi dụng, biến tướng xây nhà kiên cố trên đất nông nghiệp…”, ông Cường nói.
Theo ông Mai Ngươn Khánh – phó chủ tịch Hội nông dân huyện Bình Chánh, hiện huyện đang tổ chức cho nông dân đăng ký làm nhà tạm phục vụ sản xuất. Số liệu thống kê cuối năm 2023 khi huyện Bình Chánh thực hiện thí điểm cho xây dựng công trình phụ trợ trên đất nông nghiệp thì có 1.400 hộ đăng ký làm nhà tạm.
“UBND huyện cũng giao cho Phòng quản lý đô thị có hướng dẫn về quy cách làm nhà tạm. Trong đó nghiên cứu theo hướng có hướng dẫn quy cách về hình dáng, màu sắc để nhận dạng ngay đây là nhà tạm…”, ông Khánh nói.
Tương tự, tại huyện Củ Chi, ông Nguyễn Thanh Phong, phó chủ tịch huyện, cho hay huyện đã lập tổ công tác để xét duyệt danh sách đăng ký làm nhà tạm của nông dân trên địa bàn huyện.
Phân biệt nhà tạm với nhà cấp phép tạm
Tại TP.HCM đang triển khai việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (trước 1-8 gọi là sổ hồng, sau 1-8-2024 là sổ đỏ) cho nhà xây dựng theo giấy phép xây dựng có thời hạn (xây dựng tạm) theo quy định Luật Đất đai 2024 và nghị định 101/2024.
Tại TP.HCM, nhu cầu xây dựng nhà ở của người dân rất lớn, kể cả người dân có đất nằm trong các khu vực quy hoạch của TP.
Trong khi chờ thực hiện quy hoạch kéo dài, để giải quyết nhu cầu xây nhà của người dân, năm 2017 UBND TP.HCM ban hành quyết định số 26/2017 quy định việc cấp phép xây dựng có thời hạn (gọi nôm na là giấy phép xây dựng tạm) với quy mô tối đa 3 tầng.
Nhà được xây dựng có thời hạn (tạm) đó sẽ không được bồi thường khi Nhà nước thực hiện quy hoạch, không được cấp sổ hồng (hiện nay gọi là sổ đỏ).
Như vậy, người dân cần phân biệt việc UBND TP.HCM cho phép nông dân xây nhà tạm để phục vụ sản xuất nông nghiệp với trường hợp nhà được cấp phép xây dựng có thời hạn (tạm) trong khu vực có quy hoạch là khác nhau.
Khác nhau cơ bản là nhà tạm (lán trại, kho chứa vật tư…) của nông dân thì không phải xin giấy phép xây dựng mà chỉ xây dựng tạm bằng vật liệu không kiên cố, mục đích phục vụ nông nghiệp.
Còn nhà được cấp phép tạm là nhà để ở, xây kiên cố trên đất ở, vì vướng quy hoạch nên Nhà nước chỉ cấp phép có thời hạn.
