Đang sử dụng  đất nông nghiệp  mà đủ điều kiện, khi Nhà nước  thu hồi đất  sẽ được bồi thường bằng tiền, đất có mục đích sử dụng khác với loại đất thu hồi.

Đất nông nghiệp hiện đang sắp áp dụng nhiều quy định mới. Ảnh: Minh Hạnh
Theo ông Nguyễn Thế Điệp – Phó Chủ tịch Câu lạc bộ Bất động sản Hà Nội, Luật Đất đai 2024 đã tạo ra hành lang pháp lý đột phá cho đất nông nghiệp. Theo đó, khi Luật Đất đai 2024 có hiệu lực, hộ gia đình, cá nhân có đất nông nghiệp bị thu hồi nếu có đủ điều kiện bồi thường thì có thể được bồi thường bằng nhà ở.

Theo quy định tại Điều 74, Điều 77 Luật Đất đai năm 2013, hiện nay, hộ gia đình, cá nhân có đất nông nghiệp bị thu hồi chỉ được bồi thường về đất bằng đất nông nghiệp hoặc tiền (trong trường hợp không có đất nông nghiệp để bồi thường).

Đồng thời, Khoản 6 Điều 111 Luật Đất đai 2024 quy định, người bị thu hồi đất nông nghiệp đủ điều kiện bồi thường mà có nhu cầu bồi thường bằng đất ở/nhà ở và địa phương có điều kiện về quỹ đất ở, nhà ở thì được bồi thường bằng giao đất ở/nhà ở tái định cư.

Tuy nhiên, đối chiếu với nguyên tắc bồi thường về đất tại khoản 2 Điều 91 Luật Đất đai 2024, vẫn sẽ ưu tiên bồi thường bằng đất nông nghiệp hoặc tiền.

Nếu được bồi thường bằng đất, bằng nhà ở mà có nhu cầu được bồi thường bằng tiền thì được bồi thường bằng tiền theo nguyện vọng nhưng phải đăng ký khi lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

Không ít người dân “ôm” đất nông nghiệp chờ đền bù. Ảnh: Minh Hạnh
Nói tóm lại, sau khi Luật Đất đai 2024 có hiệu lực người có đất nông nghiệp bị thu hồi có khả năng được bồi thường bằng đất ở, nhà ở (hiện nay chỉ quy định bồi thường bằng đất nông nghiệp hoặc tiền).

Theo Điều 95 Luật Đất đai 2024, hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất nông nghiệp bị thu hồi đất được bồi thường về đất khi đáp ứng các điều kiện như đang sử dụng đất không phải là đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm.

Có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất/giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở/giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và  tài sản  khác gắn liền với đất/giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.

Đầu tư đất nông nghiệp chờ đền bù. Ảnh: Minh Hạnh
Được sử dụng đất theo thỏa thuận trong hợp đồng thế chấp để xử lý nợ; văn bản công nhận kết quả đấu giá  quyền sử dụng đất  mà người trúng đấu giá đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính theo quy định.

Có quyết định giao đất/quyết định cho thuê đất/quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Có một trong các giấy tờ về quyền sử dụng đất làm căn cứ để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.

Nhận chuyển quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật từ người có quyền sử dụng đất hợp pháp nhưng chưa hoàn thành thủ tục đăng ký đất đai…